(Nie) Tłusty Czwartek
Tłusty czwartek wywodzi się z pogańskiej tradycji. Tego dnia świętowano odejście zimy i nadejście wiosny, jedząc tłuste potrawy. Były wśród nich też pączki, ale – co ciekawe – były pikantne, wypełnione słoniną, boczkiem lub mięsem. W wersji słodkiej pojawiły się dopiero w XVI wieku. Skoro taka zmiana była możliwa, to może czas na kolejną – ich mniej kaloryczną i bardziej zdrową wersję? Poniżej kilka odchudzonych przepisów.
Pieczone pączki bez masła i cukru
- 250 g mąki tortowej, pszennej lub w wersji zdrowszej: orkiszowej, pełnoziarnistej
- ½ szklanki letniego mleka
- 25 g drożdży
- 2 jajka
- 40 g miodu
- ½ łyżeczki soli
- 100 g oleju kokosowego
- starta skórka z cytryny
- nadzienie: ulubiona marmolada, budyń, owoce, czekolada
- łyżka nasion chia, łyżka zarodków pszennych, 2 łyżki otrębów (opcjonalnie)
- W dużej misce wymieszać drożdże z miodem i zostawić na chwilę, po czym dodać letnie mleko i łyżkę mąki. Wszystko dokładnie wymieszać.
- Olej kokosowy lekko podgrzać, by stał się płynny, po czym dodać do masy.
- Do miski wsypać przesianą mąkę, dodać sól (jeśli chcemy, by pączki były zdrowsze, w zależności od upodobań dosypujemy otręby, nasiona chia, zarodki pszenne).
- Dodać jajka i startą skórkę z cytryny, po czym delikatnie wyrobić (na początku drewnianą łyżką, później ręcznie).
- Ciasto przykryć ściereczką i odstawić na około 40 minut do wyrośnięcia.
- Wyjąć ciasto na blat posypany mąką i pokroić je na około 10 części (jeśli chcemy mniejsze pączki, dzielimy na więcej części).
- Każdą delikatnie wyrobić (jeśli ciasto klei się do rąk, możemy posmarować dłonie olejem kokosowym), a następnie spłaszczyć i rozciągnąć na grubość około 2 cm.
- Na środek krążków nałożyć nadzienie, mocno skleić i ułożyć na blasze do pieczenia przykrytej papierem lub w foremkach do wypiekania.
- Odstawić w ciepłe miejsce do wyrośnięcia na około 30-45 minut, a następnie włożyć do rozgrzanego do 180 stopni piekarnika.
- Piec około 15 minut.
Pieczone pączki twarogowe
- 250 g twarogu (najlepiej tłustego)
- 1 szklanka mąki pszennej/orkiszowej
- 1 jajko
- 3 łyżki cukru lub ksylitolu
- 1 łyżeczka proszku do pieczenia
- kilka kropel aromatu waniliowego
- dowolne nadzienie – ulubiony dżem lub konfitura, sprawdzi się też kostka czekolady czy gęsty budyń
- Twaróg rozetrzeć widelcem (nie musi być dokładnie) i zmiksować z jajkiem oraz cukrem lub ksilitolem.
- Następnie należy wsypać mąkę, proszek do pieczenia i dodać kilka kropel aromatu.
- Całość wyrobić dłonią na jednolitą konsystencję. Masa będzie klejąca, ale taka powinna być. Jeśli dodamy więcej mąki to pączki będą zbyt twarde.
- Ciasto podzielić na 6 równych części.
- Każdą z nich lekko spłaszczyć, a na sam środek położyć odrobinę nadzienia oraz dokładnie skleić.
- Pączki piec w rozgrzanym piekarniku przez około 20-25 minut w 180 stopniach.
Pączki pełnoziarniste
- 1 szklanka mąki pełnoziarnistej
- 1 szklanka mąki pszennej
- ½ szklanki ciepłego mleka bez laktozy
- 1 jajko
- 1/4 szklanki cukru trzcinowego
- szczypta soli
- małe opakowanie drożdży instant
- nadzienie: konfitura, różana marmolada, domowy budyń
- lukier: ksylitol, cytryna
- Mleko lekko podgrzać, żeby drożdże lepiej urosły.
- Wymieszać wszystkie sypkie składniki: mąki, drożdże, cukier, szczyptę soli.
- Dodać do nich jajko (wcześniej rozbełtane) i mleko.
- Wymieszać i ugnieść, aż osiągnie zwartą konsystencję ciasta.
- Przykryć ściereczką i odstawić na godzinę w ciepłe miejsce.
- Podzielić ciasto na mniej więcej sześć części. Można je trochę rozwałkować, można ugnieść ręką – gdy się klei, podsypać mąką.
- Na środek nałożyć nadzienie, skleić i formować kulkę.
- Gotowe kulki przykryć ściereczką, odstawić w ciepłe miejsce na ok. godzinę.
- Nastawić piekarnik na 190 stopni i poczekać aż się nagrzeje.
- Do rozgrzanego piekarnika wstawić nasze pączki na środkową półkę i piec nie dłużej niż 15 minut.
- W międzyczasie zrobić lukier – zmiksować ksylitol na puder, a potem dodać do niego powoli sok z cytryny (pół cytryny), ucierając łyżką.
Pączki z małą ilością cukru
- 80 ml ciepłego mleka
- 300 g mąki pszennej pełnoziarnistej przesianej przez drobne sito
- 40 g świeżych drożdży
- 50 g cukru
- 3 jajka
- duża szczypta soli
- 100 g roztopionego i ostudzonego masła lub oleju kokosowego
- 100 g powideł lub niskosłodzonego dżemu (niekoniecznie)
- cukier do posypania lub lukier (niekoniecznie)
- Najpierw przygotować zaczyn: do dużej szklanej miski wlać ciepłe (ale nie gorące!) mleko, wsypać 2 łyżki mąki, łyżeczkę cukru i pokruszone świeże drożdże. Wymieszać dokładnie i odstawić na 10-15 minut, aż drożdże zaczną pracować (mikstura zacznie rosnąć).
- Do zaczynu dodać pozostałe składniki – mąkę przesianą przez drobne sitko, cukier, masło, jajka i sól.
- Wyrobić dokładnie – można użyć robota planetarnego (jeśli ktoś ma) albo haków w normalnym mikserze z misą, można tez ręcznie. Ciasto powinno być elastyczne, miękkie, ale odrywające się od dłoni. Przykryć lnianą ściereczką i ponownie odstawić do wyrośnięcia w ciepłe miejsce na około godzinę. W tym czasie ciasto powinno podwoić swoją objętość.
- Przygotować formę do muffinków i wyłożyć papierowymi foremkami (papilotkami).
- Ciasto przełożyć na stolnicę i rozciągnąć rękami na grubość około 1-1,5 cm.
- Szklanką wycinać krążki.
- Na każdy krążek nałożyć 1/2 łyżeczki dżemu lub powideł.
- Składać krążki na pół i skleić podobnie jak pierogi, uformować kulki i przełożyć na blachę do muffinków.
- Pączki ponownie odstawić na 10-15 minut do wyrośnięcia, w tym czasie nagrzać piekarnik do temperatury 200 stopni z grzaniem góra-dół.
- Piec 10-12 minut, aż się delikatnie zarumienią. Wyciągnąć i ostudzić.
- Wykończyć za pomocą odrobiny cukru pudru lub własnoręcznie przygotowanego lukru – 100 g cukru rozpuścić w soku z 1/2 cytryny i posmarować pączki. Świetnie smakują także bez dodatków.